Retinol jest rodzajem retinoidu, formą witaminy A, stosowaną w pielęgnacji skóry oraz w leczeniu trądziku i zabiegom mającym na celu zmniejszanie oznak starzenia. Jako składnik do pielęgnacji skóry, retinol pomaga zwiększyć produkcję komórek i kolagenu, aby odsłonić gładszą, bardziej równomierną skórę.
Jednak retinol może być szkodliwy dla wrażliwej skóry i może uwrażliwiać skórę na światło słoneczne. Poza pielęgnacją skóry, retinol występuje również naturalnie w rybach, nabiale, jajach i organach zwierzęcych. Dlatego też może być przyjmowany jako suplement diety w leczeniu niedoborów witaminy A.
Chociaż działanie tej substancji nie jest tak silne, jak innych związków z rodziny retinoidów, retinol ma taką samą zdolność do przyspieszania wymiany komórek i zwiększania produkcji kolagenu. Dzięki temu jest skutecznym składnikiem redukującym drobne linie i zmarszczki. Działanie złuszczające retinolu pomaga również w leczeniu przebarwień i trądziku. W tym artykule przestawimy korzystne działanie retinolu na skórę.
Retinol jest przede wszystkim stosowany w leczeniu różnych rodzajów trądziku, gdyż zapobiega zatykaniu się porów. Trądzik pojawia się wtedy, gdy martwe komórki skóry lub olej blokują pory, powodując powstawanie zaskórników lub pryszczy.
Ponieważ retinol zwiększa produkcję komórek i złuszcza martwe komórki naskórka, pomaga zapobiegać zatykaniu porów. Retinoidy, takie jak retinol, pomagają również zmniejszyć produkcję oleju i neutralizują miejscowy stan zapalny powstały na skórze.
Warto jednak pamięta, że Retinoidy, takie jak retinol, mogą pogorszyć trądzik, zanim się poprawi. Dzieje się tak, ponieważ początkowa rotacja komórek może zatykać pory. Jest to znane jako "oczyszczanie skóry".
Retinol jest również stosowany w leczeniu przebarwień - ciemnych plam, w których występuje więcej pigmentu skóry spowodowanych zmianami hormonalnymi, uszkodzeniami słonecznymi lub bliznami potrądzikowymi. Zwiększenie obrotu komórkowego pomaga złuszczać skórę, wygładzając jej zewnętrzną warstwę i umożliwiając szybszy wzrost nowych komórek skóry. Pomaga to wygładzić skórę, zapewniając bardziej równomierny koloryt i rozjaśniając miejsca występowania ciemnych plam.
Przeczytaj też: Nucleofill v Profhilo - porównanie produktów
Niewielkie ilości retinolu mogą być również skuteczne w leczeniu przebarwień. Niewielkie badanie z 2020 r. z udziałem 37 osób wykazało, że stosowanie 0,3 i 0,5% serum z retinolem raz dziennie przez 12 tygodni pomogło zmniejszyć przebarwienia i nierówny koloryt skóry.
Wraz z wiekiem dochodzi do utraty kolagenu i elastyny, które pomagają utrzymać jędrność i elastyczność skóry. Kiedy skóra zaczyna się przerzedzać i traci elastyczność, zaczynają pojawiać się na niej zmarszczki. Retinol wspomaga produkcję kolagenu i elastyny, przyspieszając tym samym wymianę komórek i pogrubia skórę. Pomaga to zmniejszyć ilość widocznych drobnych linii i zmarszczek.
Badanie przeprowadzone w 2019 r. na 152 japońskich kobietach wykazało, że stosowanie retinolu dwa razy dziennie przez 12 tygodni pomaga zmniejszyć widoczność zmarszczek skóry szyi i oczu. Zmarszczki na szyi były mniej widoczne już po ośmiu tygodniach.
Retinol stosowany w pielęgnacji skóry jest nakładany miejscowo w postaci kremu, balsamu lub serum. Jeśli dopiero zaczynasz stosować retinol, stosuj go co drugą noc, wykonując następujące czynności:
· Umyj twarz delikatnym środkiem oczyszczającym.
· Osusz skórę (nie pocieraj).
· Nabierz niewielką ilość retinolu i nałóż cienką warstwę na twarz (omijając usta i oczy).
· Nałóż na twarz krem nawilżający.
· Zastosuj filtr przeciwsłoneczny, jeśli jest dzień.
Skóra może potrzebować kilku tygodni, aby się przystosować. Na początku stosowania retinolu mogą pojawić się wypryski. Badania pokazują również, że poprawa może potrwać do trzech miesięcy od stosowania retinolu pierwszy raz.
Jeśli stosowanie retinolu co drugą noc nie podrażnia skóry, można zacząć stosować go co noc.
Przed zastosowaniem jakiegokolwiek nowego produktu do pielęgnacji skóry należy wykonać test płatkowy na skórze (np. na wewnętrznej stronie nadgarstka), aby sprawdzić, czy wystąpi jakakolwiek reakcja.
Aby efektywnie stosować retinol, należy przestrzegać kilku zasad:
Zaleca się zaczynanie od niskich stężeń retinolu, zwłaszcza jeśli jest to nowy składnik dla Twojej skóry. Zaczynaj od stosowania raz lub dwa razy w tygodniu, a następnie stopniowo zwiększaj częstotliwość aplikacji, gdy Twoja skóra się dostosuje.
Przed nałożeniem retinolu upewnij się, że Twoja skóra jest czysta i sucha. Możesz zastosować retinol na całą twarz lub tylko na konkretne obszary, takie jak obszary z widocznymi zmarszczkami czy plamami.
Retinol jest zazwyczaj stosowany wieczorem, ponieważ może być fotosensytywny i powodować podrażnienia skóry w przypadku ekspozycji na słońce. Może być również niestabilny w świetle słonecznym.
Po nałożeniu retinolu, zastosuj delikatny krem nawilżający, aby zapewnić skórze odpowiednie nawilżenie. To pomoże zmniejszyć podrażnienia i wysuszenie, które czasem mogą wystąpić podczas stosowania retinoidów.
Ponieważ retinol może uczulać skórę na działanie promieniowania słonecznego, ważne jest stosowanie filtrów przeciwsłonecznych w ciągu dnia, aby zapewnić skórze odpowiednią ochronę przed szkodliwym promieniowaniem UV.
Produkty zawierające kwas glikolowy (AHA) lub kwas salicylowy (BHA) mogą potęgować działanie retinolu na skórę, co może prowadzić do podrażnień. Dlatego lepiej unikać stosowania ich jednocześnie.
Widoczne rezultaty stosowania retinolu mogą zająć trochę czasu. Skóra potrzebuje kilku tygodni lub nawet miesięcy, aby dostosować się do działania retinoidów i zobaczyć rezultaty.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące stosowania retinolu lub masz skłonności do podrażnień skóry, warto skonsultować się z dermatologiem przed rozpoczęciem stosowania tego składnika.
Retinol jest uważany za bezpieczny, ale może podrażniać skórę i zwiększać podatność na oparzenia słoneczne i uszkodzenia słoneczne. Jednak w porównaniu do innych retinoidów, retinol jest zazwyczaj lepiej tolerowany przez większość ludzi i powoduje mniej podrażnień.
Ponieważ retinol może podrażniać zaczerwienioną i przebarwioną skórę, warto w tych stanach pominąć jego stosowanie.
Jeśli jesteś w ciąży, nie zaleca się również stosowania miejscowych retinoidów, takich jak retinol. Doustne retinoidy, takie jak izotretynoina, mogą powodować wady wrodzone płodu. Chociaż organizm nie wchłania dużej ilości witaminy A z miejscowych retinoidów, tak jak w przypadku retinoidów doustnych, nie ma wystarczających badań, które potwierdziłyby brak jakiegokolwiek ryzyka stosowania miejscowych retinoli w ciąży.
Retinol może wchodzić w interakcje z innymi aktywnymi składnikami pielęgnacyjnymi i podrażniać skórę. Niektóre popularne składniki do pielęgnacji skóry, których warto unikać w połączeniu z retinolem, obejmują:
· witamina C
· nadtlenek benzoilu
· Beta-hydroksykwasy (BHA), takie jak kwas salicylowy i glikolowy
· Alfa-hydroksykwasy (AHA)
Te składniki do pielęgnacji skóry są często zbyt silne w gdy stosowane razem w połączeniu. Możesz jednak używać różnych składników do pielęgnacji skóry, jeśli będziesz je stosować naprzemiennie w różne dni lub o różnych porach.
1. Zasada M, Budzisz E. Retinoids: active molecules influencing skin structure formation in cosmetic and dermatological treatments. Postepy Dermatol Alergol. 2019;36(4):392-397. doi:10.5114/ada.2019.87443
2. National Institutes of Health. Vitamin A and carotenoids.
3. Leyden J, Stein-Gold L, Weiss J. Why topical retinoids are mainstay of therapy for acne. Dermatol Ther (Heidelb). 2017;7(3):293-304. doi:10.1007/s13555-017-0185-2
4. Sacchidanand SA, Lahiri K, Godse K, et al. Synchronizing pharmacotherapy in acne with review of clinical care. Indian J Dermatol. 2017;62(4):341-357. doi:10.4103/ijd.IJD_41_17
5. Callender VD, Baldwin H, Cook-Bolden FE, Alexis AF, Stein Gold L, Guenin E. Effects of topical retinoids on acne and post-inflammatory hyperpigmentation in patients with skin of color: a clinical review and implications for practice. Am J Clin Dermatol. 2022;23(1):69-81. doi:10.1007/s40257-021-00643-2
6. Zasada M, Budzisz E, Erkiert-Polguj A. A clinical anti-ageing comparative study of 0.3 and 0.5% retinol serums: a clinically controlled trial. Skin Pharmacol Physiol. 2020;33(2):102-116. doi:10.1159/000508168
7. Kong R, Cui Y, Fisher GJ, et al. A comparative study of the effects of retinol and retinoic acid on histological, molecular, and clinical properties of human skin. J Cosmet Dermatol. 2016;15(1):49-57. doi:10.1111/jocd.12193
8. Shao Y, He T, Fisher GJ, Voorhees JJ, Quan T. Molecular basis of retinol anti-ageing properties in naturally aged human skin in vivo. Int J Cosmet Sci. 2017;39(1):56-65. doi:10.1111/ics.12348
9. Ota M, Jiang W, Ueno K, Ichimi A, Hara E, Sakurada K. 182 Retinol remarkably effective in reducing neck wrinkles. JID. 2019;139(9). doi:10.1016/j.jid.2019.07.186
10. American Academy of Dermatology. Retinoid or retinol?.
11. American Academy of Dermatology. Should I apply my skin care products in a certain order?.
12. Bouloc A, Vergnanini AL, Issa MC. A double-blind randomized study comparing the association of Retinol and LR2412 with tretinoin 0.025% in photoaged skin. J Cosmet Dermatol. 2015;14(1):40-46. doi:10.1111/jocd.12131
13. The American College of Obstetricians and Gynecologists. Skin conditions during pregnancy.
14. Milosheska D, Roškar R. Use of retinoids in topical antiaging treatments: a focused review of clinical evidence for conventional and nanoformulations. Adv Ther. 2022;39(12):5351-5375. doi:10.1007/s12325-022-02319-7
15. American Academy of Dermatology. What can treat large facial pores?.
